بست گریتینگ و نقش برجسته آن در اتصالات نصب گریتینگ

مقدمه

برای نصب و ایستای و تضمین ایمینی گریتینگ به جهت جلوگیری از حرکت گریتینگ از سطح پلتفرم و ایجاد حادثه باید تمهیداتی اندیشیده شود. میبایست گریتینک در بستر خود محکم شود، با توجه به جنس گریتینگ و نوع بستر روشهای مختلفی برای جلوگیری از حرکت گریتینگ میتوان در نظر گرفت.

اغلب گریتینگ‌های فولادی دارای پوشش گالوانیزه است، و معمولا پلت فرم و یا کانال‌ها نیز از جنس آهن می‌باشد،  بنابراین به نظر می‌رسد جوشکاری این دو به یکدیگر روش مناسبی باشد، ولی در این روش امکان جابجایی گریتینگ‌ها و دسترسی به داخل کانال از کاربر، حذف می‌شو. ضمن اینکه ماهیتاً امکان انجام جوشکاری با کیفیت برای قژعات گالوانیزه وجود ندارد. و انجام جوشکاری به رنگ پلتفرم و گالوانیزه گریتینگ آسیب میزند.

این روش تنها در مواردی که استفاده از بست گریتینگ یا کلمپ میسر نیست پیشنهاد میگردد. که لازم است در این روش نکاتی مورد توجه قرار گیرد از جمله اینکه، محل جوشکاری به گونه‌ای در نظر گرفته شود که امکان جداسازی مجدد در هنگام نیاز وجود داشته باشد و با سنگزنی یا اهرم بتوانیم گریتینگ را از سطح جدا سازیم. دیگر نکته اینکه برای اطمینان از مقاومت جوش، محل جوشکاری را از رنگ و گالوانیزه عاری کنیم تا جوش ایجاد شده دارای مقاومت خوبی باشد و استحکام لازم را داشته باشد، در آخر لازم است نواحی جوش و اطراف آن توسط اسپری زینک پوشش ایجاد شود که هم در زیبایی و هم در جلوگیری از روند خوردگی، ضروری است.

برای نصب گریتینگ‌های گالوانیزه یا فایبر گلس در برخی از کانال‌ها یا راهروها، می‌توان محل قرارگیری گریتینگ را به گونه‌ای تعبیه کرد که گریتینگ به صورت ثقلی در آن قرار گیرد و جایی برای حرکت به طرفین نداشته باشد. این نوع نصب اسان ولی با ضریب اطمینان پایینی است، زیرا ممکن است در هنگام وقوع نیروهای جانبی و یا عمودی پیش بینی نشده،  گریتینگ از جایگاه خود خارج شود. واز آنجا که معمولاً لبه‌های گریتینگ وزن بار و هود گریتیتگ را تحمل می‌کنند،  جابحایی‌های خیلی ناچیز هم می‌تواند خطرساز باشد و متجربه سقوط گریتینگ از محل نشیمنگاه خواهد شد.

این روش برای کانالهای بتنی بدلیل عدم امکان جوشکاری و استفاده از بست گریتیتگ رایج است، که برای ایستایی بهتر پیشنهاد می‌شود گریتینگ‌ها به یکدیگر با بست گریتینگ بسته شوند و یا به هم جوش شوند. که امکان حرکت‌های طولی کم شود. میزان بادخور یا فیلر در این گریتینگ‌ها نسبت به محل نشستن گریتینگ میبایست اندک باشد که حرکت عرضی به کمترین حالت خود برسد.

در این روش نصب، ضخامت گریتینگ و عمق محل قرارگیری گریتینگ برای بهبود نصب،  میسر است.  به گونه‌ای که حتماً باید سطح گریتینگ از کنارها و سطوح مجاور پایینتر باشد. و ضخامت گریتینگ حداقل ۳۰ میلیمتر باشد،  چراکه در گریتینگ های با عمق کمتر به سهولت از محل نصب خارج میشود.

باید توجه داشت، در این گریتینگ‌ها به مرور زمان ممکن است تابیدگی به وجود آید و این باعث عدم ایستایی گریتینگ خواهد شد،  بنابراین رعایت موارد ذکر شده برای استفاده ی بهینه و طولانی مدت گریتینگ ضروری است. برخی اوقات کانال‌ها بدون در نظر گرفتن چگونگی پوشش احداث می‌شود. در این موارد می‌توان گریتینگ را روی کانال و با اضافه اندازه قرار داد، اولین اشکال این نوع استفاده از گریتینگ این است که، ضخامت گریتینگ از سطوح مجاور بالاتر است، ولی می‌توان گریتینگ را با بست گریتینگ و پیچ و رول پلاگ به زمین محکم کرد،  ولی به دلیل امکان ضربه پذیری گریتینگ از طرفین معمولا پیچ و رول پلاگ معمولا خیلی زود آسیب میبیند و کارایی خود را از دست می‌دهد. ضمن اینکه میزان مقاومت بستر و نوع بتن نیز در این نوع نصب بسیار تاثیر دارد.

برای رفع این مشکلات می‌توان از گریتینگ‌هایی که به لبه آن‌ها نبشی جوشکاری شده استفاده کرد. با این نوع گریتینگ اولاً میزان بالاگرفتگی گریتینگ از سطوح مجاور به حداقل و به اندازه ضخامت بال نبشی می‌شود و همچنین امکان حرکت عرضی و ضربه پذیری از بین می‌رود. در این مورد نیز به هم جوش دادن یا بستن گریتینگ ها به یکدیگر توصیه میگردد

 

گریتینگ اصولاً برای ایجاد یک کف مستحکم بکار گرفته می‌شود، ستون‌ها تیرهای اصلی و تیرهای اصلی تیرهای فرعی را نگه می‌دارند.  وسعت سطح با گریتینگ پوشانده می‌شود، سکوهای عظیم نفتی،  سازه‌های پالایشگاهی و پیتروشیمی،  معابر دسترسی به بالای مخازن و برج ها… همگی با استفاده از گریتینگ ساخته می‌شوند.  بیش از نود و پنج درصد گریتینگ‌ها بر روی سازه‌های فلزی مستقر می‌شوند. کد گذاری به منظور جانمایی دقیق گریتینگ‌ها الزامی است، در هنگام نصب جهت استقرار تسمه های باربر، ما بین تیرها باید رعایت شود، معمولاً لبه ی گریتینگ روی تیرها قرار می‌گیرد و اگر حرکت عرضی صورت پذیرد. امکان سقوط گریتینگ و عابرین وجود دارد.

از مزایای گریتینگ سهولت و سرعت در ساخت و نصب است، بنابراین در قطعات گریتینگ باید از اصول و استانداردی پیروی شود. از جمله اینکه قطعات خیلی بزرگ نباشد. تقریباً قطعات یک و نیم متر مربع بزرگتر در ساخت،  گالوانیزه، حمل و نصب دردسرساز می‌شوند. گریتینگ به اندازه ای باشد که با دست قابل جابجایی باشد. در حمل گالوانیزه دچار تابیدگی نشود. دقت در تختار بودن گریتینگ بسیار مهم است، عدم تختاری گریتینگ در استفاده از کلمپ یا بست گریتینگ اثرات سوء فراوانی دارد.

 

کلمپ و مزایای آن

برای نصب گریتینگ بر روی سازه فلزی،  علرغم امکان استفاده از جوش در بیشتر مواقع و برای اجرای کار اصولی از بست گریتینگ یا کلمپ استفاده می‌شود.

از مزایای استفاده از بست گریتینگ یا کلمپ نسبت به جوش می‌توان به عدم آسیب رسانی به پوشش رنگ یا گالوانیزه سازه و گالوانیزه گریتینگ اشاره کرد. از طرف دیگر،  استفاده از بست گریتینگ یا کلمپ می‌تواند امکان جابجایی گریتینگ‌ها را فراهم کند. با توجه به شکل پروفیل‌های سازه اعم از تیر آهن یا ناودانی، همیشه بال این پروفیل‌ها با گریتینگ در تماس است. بنابراین کافیست که بست گریتینگ یا کلمپ واسطه‌ای برای استحکام بخشی محل اتصال گریتینگ و بال تیرها باشد.

شکل توری مانند گریتینگ، این امکان را فراهم می‌کند که در نقطه‌ای در اطراف امکان نصب بست گریتینگ یا کلمپ وجود داشته باشد، ولی بست گریتینگ یا کلمپ می‌بایست در سمت تسمه‌های باربر قرار گیرد، مگر برای گریتینگ‌های تسمه در تسمه با مشبندی مربع شکل، هر قطعه از گریتینگ حداقل با چهار ست بست گریتینگ یا کلمپ به سازه محکم می‌شود. در صورتی که قطعات گریتینگ بزرگ باشد باید حداقل فاصله هفتاد سانتیمتر مابین بست گریتیگ یا کلمپ رعایت شود.

 

انواع بست گریتینگ (کلمپ)

بست گریتینگ یا کلمپ انواع گوناگونی دارد. مرسوم ترین نوع بست گریتینگ یا کلمپ از یک پیچ و مهره با طول مناسب واشر، چنگکی و ابرویی تشکیل شده است. ابرویی به قطعه بالای بست گریتینگ یا کلمپ اطلاق می‌شود که وظیفه آن قرار گرفتن روی دو تسمه باربر می‌باشد که در میان آن سوراخی متناسب با سایز پیچ تعبیه شده است.  شکل ابرویی همانگونه که از نامش مشخص است،  مانند ابرو می‌باشد. و دارای دو منحنی محدب در طرفین و یک منحنی مقعر میانی است،  فاصله ی مرکز به مرکز منحنی‌های محدب طرفین معادل فاصله‌ی مرکز به مرکز یا اکس به آکس تسمه‌های باربر می‌باشد. و تقعر قوس میانی به اندازه‌ای است که گل پیچ از سطح گریتینگ بالاتر نباشد. ولی باید به گونه ای باشد که بکار گیری آچار را مخطل نکند. معمولا ابروی به گونه ای ساخته میشود که برای بازه ای از گریتینگ های با چشمه های مختلف قابل استفاده باشد،  عرض این قطعه بین بیست و پنج تا سی میلیمتر و طول آن از چهار تا شش سانتیمتر است،  با توجه به استفاده از پیچ هشت،  سوراخ قطر ده میلیمتر در مرکز قطعه ابرویی ایجاد می‌شود. ضخامت ابرویی بست گریتینگ یا کلمپ از دو و نیم تا چهار میلیمتر استفاده می‌شود که رایج ترین آن،  ضخامت ابرویی سه میلیمتر است. پوشش ابرویی بست گریتینگ مانند خود گریتینگ گالوانیزه گرم می‌باشد که با روش سانتریفوژ انجام میشود.

چنگکی که همان قطعه زیرین بست گریتینگ یا کلمپ می‌باشد، نامی است که از شکل ظاهری این قطعه برگرفته شده. چنگکی بست گریتینگ دارای طراحی و شکل هوشمندانه‌ای است، از ویژگی های چنگکی می‌توان به استحکام آن اشاره کرد که ناشی از خمکاری و ضخامت و شکل فیزیکی آن است.

چنگکی در زیر گریتینگ قرار می‌گیرد و پهنای سر آن مابین دو تسمه باربر فیکس می‌شود.  برای کاربردی کردن چنگکی از دو یا سه پله در سر چنگکی استفاده می‌شود که امکان به کارگیری چنگکی در گریتینگ‌های با مشبندی نزدیک به هم را دارا باشد. قسمت پلکانی و سر چنگکی به سمت بالا خم شده که به راحتی در بین تسمه‌های باربر فیکس شود و نیاز به استحکام بالای دارد.  در هنگام خمکاری این قطعه از بست گریتینگ یا کلمپ لازم است در قالب وجود ماهیچه تقویتی در این ناحیه مدنظر گرفته شود.

برای عبور پیچ از چنگکی یک سوراخ لوبیایی کشیده قرار دارد که سهولت جابجایی چنگکی در بهترین نقطه‌ی ممکن را فراهم می‌کند.  کشیدگی این سوراخ لوبیایی باعث ضعیف شدن این قطعه در این ناحیه می‌شود. این نقطه‌ی ضعف با خمکاری در طرفین استحکام قابل قبولی به چنگکی می‌دهد و همزمان بصورت یک آچار خودکار برای نگهداری مهره می‌شود.  با توجه به عدم دسترسی به زیر گریتینگ در هنگام نصب، این امکان بسیار کارآمد می‌باشد. وقتی صحبت از آچار به میان میاید. دقت در اندازه ی دهانه،  میزان گیرایی یا تماس مهره با دهانه آچار و از همه مهمتر محکم بودن استواری دهانه آچار از گزینه‌های لازم می‌باشد.  در چنگکی بست گریتینگ شرکت دژآهن پارسه تمامی نکات رعایت شده است.

انتهای چنگکی بست گریتینگ یا کلمپ که در زیر بال تیر قرار می‌گیرد نقطه‌ی اصلی اتصال کلمپ یا بست گریتینگ به سازه است. پس هرچه پیچ بیشتر پیچیده شود. فشار بیشتری بین ابروی و چنگکی ایجاد می‌شود و به تبعه آن صفحه گریتینگ و بال تیر تحت فشار قرار می‌گیرند. در چنگکی بست گریتیگ خمکاری‌ها،  برش کاری‌ها،  سایز و انتخاب ضخامت محاسبه شده است تا ایستایی مورد نظر را داشته باشد.

 

طول نرمال و پر کاربرد برای چنگکی بیت گریتینگ یا کلمپ حدود یازده سانتیمتر است و از ورق دو تا سه میلیمتر ساخته می‌شود و سوراخ لوبیایی مناسب با پیچ هشت می‌باشد. پوشش چنگکی معمولاً از گالوانیزه گرم می‌باشد. برای اتصال ابرویی با چنگکی در بست گریتینگ یا کلمپ از پیچ و مهره و واشر استفاده می‌کنیم که سایز مناسب برای پیچ و مهره هشت با گرید 8-8 می‌باشد. رعایت گرید بدین دلیل است که این پیچ نگهدارنده و تحت فشار دائمی است. مهره دقیقاً باید در آچار چنگکی فیکس شود. ولی پیچ می‌تواند با سر آلن یا شش گوش انتخاب شود.  استفاده از واشر تخت و فنری در فرآیند بستن پیچ الزامی است. طول پیچ بسته به ضخامت گریتینگ و ضخامت بال تیر تهیه می‌شود که طول بین هفت تا نه سانت بیشترین مصرف را دارد.

پوشش پیچ و مهره مانند بست گریتینگ یا کلمپ باید مقاوم به خوردگی و گالوانیزه گرم باشد.  ولی به دلیل کیفیت پایین گالوانیزه گرم پیچ و مهره‌ها و نیاز به اورسایز کردن رزوه مهره‌ها، برای پوشش مناسب پیچ و مهره‌ها از داکرومات استفاده می‌شود.

نکات مهم برای نصب گریتینگ به سازه توسط بست گریتینگ

برای نصب گریتینگ به سازه توسط بست گریتینگ یا کلمپ نکات کلیدی مهمی باید در نظر گرفته شود. اول اینکه گریتینگ‌های فلزی اعم از گالوانیزه گرم یا استنلس استیل به دلیل فرآیند ساخت و عملیات جوشکاری و در پس آن عملیات گالوانیزاسیون ممکن است دچار تابیدگی‌های اندک ولی اجتناب ناپذیری شوند. حتی نوع بسته بندی، بارگیری و حمل و نقل نیز ممکن است علت ایجاد تابیدگی در گریتینگ شود. اگر گریتینگی با این وضعیت نصب شود و فاصله‌ای هر چند ناچیز بین گریتینگ با سطح سازه به وجود بیاید.  پس از گذشت مدت کوتاهی در اثر تردد و حرکت عمودی گریتینگ،  چنگکی از جای خود حرکت کرده و می تواند حوادث جبران ناپذیری به بار بیاورد. بنابراین در هنگام نصب گریتیتگ، نصاب باید عدم وجود فضا بین گریتینگ و سازه اطمینان حاصل کند و به همین دلیل مقاومت پیچ انتخاب شده و استحکام ابرویی و چنگکی بست گریتینگ یا کلمپ شرکت دژآهن پارسه با دقت فراوان بررسی و رعایت شود.

نکته‌ی دیگر که نصاب‌های گریتیگ باید به آن توجه ویژه داشته باشند این است که پیچ در بست گریتینگ به هیچ عنوان نباید به صورت مایل و با زاویه غیر از نود درجه با خط افق قرار گیرد.  در این نوع بسته شدن بست گریتینگ به ظاهر استحکام بوجود امده است.  و در اثر گذشت زمان و تغییرات جوی امکان جابجایی کلمپ وجود دارد.  خوشبختانه نصاب‌های شرکت صنایع دژآهن پارسه نکات فنی و ایمنی را به خوبی رعایت می نمایند و تمامی استاندارهای نصب را به صورت کامل اجرا می‌کنند.

در طراحی و ساخت بست گریتینگ یا کلمپ بجز استحکام بخشی به قطعات به نکته کاربردی و ظریفی توجه شده است. و آن نکته این است که وقتی گریتینگ در جایگاه خود مستقر می‌شود دیگر امکان دسترسی برای نصب بست گریتینگ به زیر گریتینگ وجود ندارد. این امر محدودیتی برای ساخت چنگکی بست گریتینگ ایجاد می‌کند. چنگکی باید به اندازه‌ای باشد که از بین چشمه یا مشبندی گریتینگ عبور کند. طول پیچ باید طوری انتخاب شود که این امکان وجود داشته باشد در حالت بسته بودن مهره مانع عبور چنگکی نشود،  از طرفی برای بهینه کردن مقاومت قطعه چنگکی و کاربرد چنگکی بست گریتینگ نیاز به هر چه بزرگتر و بلند تر بودن این قطعات بست گریتینگ یا کلمپ هستیم،  صنایع دژآهن پارسه با در نظر گرفتن جمیع موارد فوق با طراحی دقیق و ریز بینانه برای گریتینگ‌های گوناگون اقدام به طراحی و ساخت بست گریتینگ یا کلمپ نموده است و در این خصوص ضمن رعایت کیفیت به کارایی و کمیت نیز اندیشده است.

متاسفانه سلایق فردی گوناگون در انتخاب سایز و مشبندی گریتینگ‌ها که در ظاهر مزیت و آپشن می باشد به دلیل عدم رعایت در نصب فاجعه بار می‌شود،  هم اکنون در بازار انواع گریتینگ بدون در نظر گرفتن چگونگی نصب آن ارائه میگردد و کاربران در هنگام نصب سر در گم شده و ناچار از استفاده روشهای غیر فنی مثل جوشکاری می‌شوند و یا با استفاده از بست گریتینگ یا کلمپ‌های موجود اقدام به انجام نصبی نا مطمئن می‌کنند.

 

برای دریافت اطلاعات تکمیلی و دریافت پاسخ های خود میتوانید به صفحه تماس با ما مراجعه فرمایید.